Nagłe zatrzymanie krążenia to najczęściej odnotowywana przyczyna zgonów w Europie. W Polsce rocznie umiera około 40 tysięcy osób z tego powodu. Czy Twoja placówka jest gotowa na taką sytuację kryzysową?
Fakty, które każdy powinien znać
Statystyki nie kłamią:
- Prowadzenie RKO wraz z użyciem defibrylatora w czasie od 3 do 5 minut od wystąpienia zatrzymania krążenia zwiększa przeżywalność osób poszkodowanych nawet do 75%
- Defibrylacja wykonana w czasie ok. 1 min od nagłego zatrzymania krążenia jest w 90% efektywna, po 5 min – w 50%, a po 7 min – w 30% efektywna
- W przypadku użycia publicznie dostępnego defibrylatora zastosowanego przez osobę postronną szansa na przeżycie i wypisanie ze szpitala była 2,62 raz większa niż wówczas, gdy ofiara zatrzymania krążenia była defibrylowana dopiero po przybyciu fachowej pomocy medycznej
Kluczowy wniosek: Każda minuta zwłoki drastycznie zmniejsza szanse na przeżycie. Z każdą minutą opóźnienia dostarczenia impulsu elektrycznego do mięśnia sercowego prawdopodobieństwo wypisu takiej osoby ze szpitala spada o 10-11%
Gdzie defibrylator AED jest szczególnie potrzebny?
Szkoły i placówki edukacyjne
W środowisku szkolnym defibrylator pełni podwójną rolę:
- Bezpieczeństwo: Chroni uczniów, nauczycieli i pracowników przed skutkami nagłego zatrzymania krążenia
- Edukacja: Podnosi świadomość uczniów i personelu na temat udzielania pierwszej pomocy. Osoby przeszkolone mogą działać szybko i skutecznie w sytuacjach kryzysowych
Prawdziwe historie z życia: W jednym z amerykańskich liceów nauczyciel wychowania fizycznego natychmiast zareagował, gdy jeden z uczniów zasłabł podczas lekcji sportu. Dzięki szybkiemu użyciu defibrylatora AED, udało się przywrócić rytm serca jeszcze przed przybyciem pogotowia
Firmy i zakłady pracy
Choć przepisy na chwilę obecną nie wymagają, aby urządzenie AED miało stanowić obowiązkowe wyposażenie w zakładzie pracy, korzyści są nieocenione:
Dla pracowników:
- Zwiększone poczucie bezpieczeństwa
- Szybka pomoc w sytuacji kryzysowej
- Dodatkowy benefit wpływający na wybór pracodawcy
Dla pracodawcy:
- Firmy coraz częściej muszą walczyć o dobrego pracownika. Zachęcają do podjęcia u siebie pracy, proponując już nie tylko atrakcyjne wynagrodzenie, ale też dodatkowe benefity
- Pozytywny wizerunek firmy dbającej o bezpieczeństwo
- Obecność urządzenia AED w miejscu pracy lub planowany zakup defibrylatora są posunięciem korzystnym wizerunkowo
Miejsca publiczne i instytucje
- Urzędy – duży ruch ludzi w różnym wieku
- Centra handlowe – stres, tłumy, różnorodność odwiedzających
- Przychodnie medyczne – pacjenci o podwyższonym ryzyku
- Obiekty sportowe – intensywny wysiłek fizyczny
Dlaczego AED to inteligentna inwestycja?
1. Łatwość obsługi
AED jest mobilny i często znajduje się w miejscach publicznych, oznaczonych charakterystycznym piktogramem serca i błyskawicy. Nie należy obawiać się korzystania ze sprzętu, jest bardzo bezpieczny. System AED instruuje wizualnie lub głosowo, jakie czynności należy wykonywać
2. Bezpieczeństwo użycia
- Automatyczna analiza rytmu serca i zaprogramowanie urządzeń tak, aby przeprowadzać defibrylację tylko w przypadku wykrycia nieodpowiedniego rytmu serca
- Niemożliwość pomylki – urządzenie samo decyduje o konieczności defibrylacji
3. Wsparcie techniczne
Nowoczesne defibrylatory oferują:
- Intuicyjne instrukcje głosowe oraz automatyczna analiza rytmu pracy serca ułatwiają korzystanie z defibrylatora
- Tryb pediatryczny dla bezpiecznej defibrylacji dzieci
- Długotrwałe baterie zapewniające gotowość do pracy
Praktyczne aspekty wdrożenia
Lokalizacja defibrylatora
Zakupiony na potrzeby firmy automatyczny defibrylator zewnętrzny powinien być umieszczony w tej samej lokalizacji, co inny sprzęt do udzielania pierwszej pomocy. Przechowywanie AED należy zaplanować w taki sposób, by sprzęt znalazł się w miejscu często uczęszczanym nie tylko przez pracowników, ale również gości lub klientów
Zasada 2 minut: Jeżeli nie będziemy w stanie dotrzeć do defibrylatora w przeciągu 2 min. szybkiego marszu, oznacza to, że w firmie winno zostać umieszczone następne urządzenie
Szkolenia personelu
Przeprowadzając wdrożenie AED sugerujemy jednak zawsze zorganizowanie szkolenia instruktażowego, na którym uczestnicy poznają mechanizm defibrylacji i sposób działania AED, a także dowiadują się o zabezpieczeniach oraz wpływie impulsu na poszkodowanego
Sytuacja w Polsce – czy robimy wystarczająco dużo?
Niepokojące dane:
- Wskaźnik przeżycia poszkodowanego z NZK do czasu wypisu ze szpitala to z kolei średnio 8%, ale waha się w zależności od kraju od 0 do 18%
- Niestety, statystyki wskazują, że urządzenie jest wykorzystywane jedynie w 28% przypadkach udzielania pierwszej pomocy przy nagłym zatrzymaniu krążenia
Problem dostępności: Według szacunków w Polsce zamontowanych może być nawet kilkadziesiąt tysięcy automatycznych defibrylatorów. Niestety, nie ma dokładnych aktualnych danych, bo nie ma obowiązku przekazywania informacji w jedno miejsce (np. do resortu zdrowia) o montażu nowych publicznych urządzeń.
Wnioski – inwestycja, która się opłaca
Dlaczego warto mieć defibrylator w swojej placówce?
- Ratuje życie – to najważniejszy powód. Może uratować życie pracownika, ucznia, klienta czy przypadkowego przechodnia
- Buduje pozytywny wizerunek – pokazuje, że dbasz o bezpieczeństwo ludzi
- Zwiększa poczucie bezpieczeństwa wszystkich przebywających w placówce
- Jest łatwy w obsłudze – nie wymaga specjalistycznego przeszkolenia medycznego
- Stanowi element łańcucha przeżycia – Dostępność AED jest istotnym elementem tak zwanego łańcucha przeżycia
Pamiętaj: Już po około 3-4 minutach od zatrzymania krążenia rozpoczyna się proces nieodwracalnych zmian degeneracyjnych w mózgu. Defibrylator w Twojej placówce może być jedyną szansą na uratowanie czyjegoś życia.
Każda placówka – czy to szkoła, firma, urząd czy centrum handlowe – powinna mieć defibrylator AED. To nie jest kwestia czy, ale kiedy.
Zobacz jak defibrylator uratował ostatnio życie mężczyźnie
